عوامل اصلی آلودگی هوا چیست؟ - مجله کوروش بزرگ

آلودگی امروزه اصطلاحی است که در تمام دنیا شنیده می گردد. ما در خصوص انواع مختلف آلودگی می شنویم و در رسانه ها این واژه را زیاد می بینیم. اما آلودگی هوا یکی از انواع آلودگی است که صرف نظر از مکان آن چه در محیط بسته و چه در محیط باز، به هوایی که در آن آلاینده ها وجود داشته باشند گفته می گردد. آلودگی هوا می تواند به دو بخش تبدیل گردد: آلودگی هوای قابل مشاهده و آلودگی هوای نامرئی یا غیر قابل مشاهده. اگر می خواهید طور دیگری به آلودگی هوا نگاه کنید باید بگوییم که آلودگی می تواند هر ماده ای باشد که مانع از تحمل هوا گردد و روی سلامتی موجودات زنده اثر بگذارد. حفظ تمام موجودات زنده روی زمین، به علت ترکیب گازهایی است که به طور کل، جو را تشکیل می دهند؛ عدم تعادل ناشی از افزایش یا کاهش درصد این گازها می تواند برای بقا مضر باشد.

انواع آلودگی

برای اینکه عوامل اصلی آلودگی هوا را متوجه شویم باید چندین تقسیم بندی را متوجه شویم. آلاینده های اصلی هوا می توانند به وسیله منابع اولیه یا منابع ثانویه به وجود بیایند. آلاینده هایی که نتیجه مستقیم این فرآیند هستند می توانند آلوده نماینده های اولیه باشند. یک مثال واضح از یک آلاینده اصلی، دی اکسید گوگرد فراوری شده از کارخانه ها است.

آلاینده هایی ثانویه هستند که به واسطه آمیختگی و واکنش آلاینده های اولیه ایجاد می شوند. دود ایجاد شده به وسیله تعاملات چندین آلاینده های اصلی به عنوان آلاینده های ثانویه شناخته شده است.

عوامل اصلی آلودگی هوا

• سوزاندن سوخت های فسیلی

دی اکسید گوگردی که از احتراق سوخت های فسیلی مثل زغال سنگ، نفت و سایر انتشار می گردد یکی از عوامل اصلی آلودگی هوا است. آلاینده های ناشی از وسایل نقلیه شامل کامیون، اتومبیل، قطار، هواپیما باعث ایجاد آلودگی زیادی می گردد. این سوخت ها همواره مضر هستند اما ما از آن ها استفاده می کنیم تا نیازهای اساسی حمل و نقل روزانه مان را برآورده کنیم. اما، استفاده بیش از حد آن ها برای محیط زیست بسیار مضر است زیرا گازهای خطرناک ناشی از آن ها، باعث تخریب تدریجی آن می گردد. مونوکسید کربن ناشی از احتراق نامناسب یا ناقص سوختی که از وسایل نقلیه آزاد می گردد یکی دیگر از آلاینده های مهم همراه با نیتروژن اکسید است که از هر دو فرآیند طبیعی و انسانی فراوری می گردد.

• فعالیت های کشاورزی

آمونیاکی که به وسیله محصولات مرتبط با کشاورزی ساخته می گردد بسیار شایع می باشد و یکی از گازهای خطرناک در جو است. استفاده از حشره کش ها، آفت کش ها و کود در فعالیت های کشاورزی بسیار زیاد است. آنها مواد شیمیایی مضر را در هوا پخش می نمایند و علاوه بر هوا می توانند باعث آلودگی آب نیز شوند.

• گازهای خروجی کارخانه ها و صنایع

صنایع فراوریی اندازه زیادی مونوکسید کربن، هیدروکربن، ترکیبات آلی و مواد شیمیایی را در هوا پخش می نمایند و به همین علت کیفیت هوا را کاهش می دهند. صنایع فراوریی را می توان در هر گوشه ای از زمین یافت و هیچ منطقه ای نیست که تحت تاثیر آن قرار نگرفته باشد. پالایشگاه های نفت نیز، هیدروکربن و سایر مواد شیمیایی آلوده دیگر را در هوا منتشر می نمایند و بعلاوه باعث آلودگی زمین می شوند.

• عملیات معدن

فعالیت های معادن، فرآیندی است که در آن مواد معدنی زیر زمینی با استفاده از تجهیزات بزرگ استخراج می شوند. در طول این فرآیند گرد و غبار و مواد شیمیایی در هوا پخش می گردد و باعث آلودگی هوا می گردد. این یکی از دلایلی است که مسئول بدتر شدن شرایط بهداشتی کارگران و ساکنین نزدیک آن است.

• آلودگی هوای داخل محیط بسته

مواد پاک نماینده خانگی و لوازم نقاشی، مواد شیمیایی سمی در هوا را ایجاد می نمایند و باعث آلودگی هوا می شوند. آیا تا به حال متوجه شده اید که هنگامی که دیوارهای خانه خود را رنگ می کنید، بویی بوجود می آید که به معنای واقعی کلمه تحملش غیر ممکن است؟ این همانی است که استفاده مکرررش موجب بیماری های تنفسی می گردد.

بعضی از راهکارهای مبارزه با آلودگی هوا

• استفاده از حمل و نقل عمومی به جای ماشین شخصی
• صرفه جویی در مصرف انرژی: در این صورت شما می توانید از تخریب محیط زیست با کاهش اندازه سوخت های فسیلی که باید سوزانید، جلوگیری کنید.
• درک مفهوم کاهش، استفاده مجدد و بازیافت: چیزهایی که دیگر برای شما استفاده ندارد را دور نیندازید. در حقیقت آنها را مجددا برای منظور دیگری بهره ببرید. برای مثال شما می توانید از شیشه های قدیمی برای ذخیره حبوبات بهره ببرید.
• از دستگاه های کارآمد انرژی بهره ببرید: چراغهای کم مصرف نسبت به لامپ های قدیمی بسیار بهینه تر هستند، برق کمتری مصرف می نمایند، عمرشان طولانی تر است و به کاهش مصرف انرژی یاری می نمایند.

کوشش های چندگانه در سطوح شخصی، صنعتی و دولتی در سراسر دنیا برای جلوگیری از شدت آلودگی هوا افزایش یافته است و یک اقدام مستقیم در افزایش گرمایش دنیای است. با اینکه ما امروزه شاهد یک سری نوآوری ها و آزمایش هایی هستیم که با گزینه های متناوب و غیر متعارف برای کاهش آلاینده ها همراه است اما همچنان عوامل اصلی آلودگی هوا دردسر ساز هستند و باید توجه بیشتری به آن ها گردد.

منبع: conserve-energy-future.com