ذخایر کشف شده معدنی به شدت محدود شده است - مجله کوروش بزرگ

به گزارش سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، رضا تازهی اظهار داشت: مبنای تمام برنامه ریزی ما در بحث فراوری اطلاعات پایه حاکمیتی و اکتشاف منابع تازه توجه به این مقوله در قالب طرح پایش ذخایرمعدنی و اکتشاف هدفمند است که در این راه وجود منابع مناسب مالی، نیروی انسانی متخصص کافی در بخش دولتی و خصوصی و بعلاوه تجهیزات و فناوری های به روز لازمه حل این مشکل است.

وی توضیح داد: با ادامه فرایند کنونی و بعلاوه با توجه به زمانبر بودن فرآیند اکتشاف تا بهره برداری از معدن این امر مناسب به نظر نمی رسد و این زنگ خطری است برای آینده تامین منابع معدنی مورداحتیاج صنایع کشور که هرچه زودتر بایستی چاره اندیشی گردد.

مدیرکل طرح و برنامه سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، با تاکید بر این که به طور معمول در تمامی کشورهای پیشرفته مقوله اکتشاف اولیه و فراوری اطلاعات پایه بر عهده سازمان های زمین شناسی و در زمره فعالیت های حاکمیتی است، اضافه کرد: در این مرحله ریسک سرمایه گذاری بالا و جذابیت سرمایه گذاری برای بخش خصوصی جهت فراوری اطلاعات ناچیز و حتی نامعقول است.

به گفته وی، در کشور ما طی سالیان اخیر و با توجه به ظهور شرکت های قدرتمند دولتی-خصوصی با قدرت مالی و منابع کافی، نوعی آمیختگی نامناسب در فعالیت های حاکمیتی و نوع سرمایه گذاری بوجود آمده که نتیجه آن عدم کشف ذخایر بزرگ در کلاس جهانی، دوباره کاری های غیرعلمی و صرف منابع مالی هنگفت به صورت واگرایانه و غیرهدفمند بوده است.

تازهی در ادامه توضیح داد: در این میان به علت نبود مدیریت مناسب در فرایند برنامه ریزی کشور در حوزه زمین شناسی، اکتشاف و معدنکاری، بدنه حاکمیت روزبه روز ضعیف تر شده و اکنون به مرحله ای نزدیک می شویم که اطلاعات پایه مورد احتیاج کشور در حوزه زمین شناسی به عنوان لازمه توسعه زیرساخت های عمرانی، شهری، تاسیسات بزرگ عمرانی و شریان های حیاتی و بعلاوه اطلاعات به روز پایه در اکتشاف ذخایر معدنی کشور به ویژه ذخایر پنهان و کشف نشده موجب شکل گیری محدودیت های جدی زیرساختی و معدنی شده است.

وی اظهار داشت: نبود امکان تامین منابع مالی سازمان های حاکمیتی دولتی و نبود ظرفیت قانونی مشارکت با سرمایه گذاران بخش خصوصی در فرآیند فراوری اطلاعات پایه زمین شناسی و اکتشافی است که تعریف و طراحی مدل های بُرد-بُرد برای بدنه دولت و بخص خصوصی در این فرایند ضروری به نظر می رسد.

مدیرکل طرح و برنامه سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور از رایزنی های گسترده سازمان متبوع خود طی سه سال اخیر اطلاع داد و گفت: امکان ورود سرمایه و تامین منابع مالی به حوزه اکتشاف و حتی فراوری اطلاعات پایه زمین شناسی و شناسایی ذخایر تازه معدنی وجود دارد که لازمه آن تعریف قوانین، منابع مالی پایدار و ظرفیت های قانونی جذب سرمایه از سوی بخش خصوصی و بنگاه های مالی است.

به گفته وی، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور طی مطالعات گسترده خود و بعلاوه در نظر گرفتن پارامترهای آمایش سرزمین و در راستای استفاده بهینه از توان سرزمینی به وجود تیپ های متنوع اکتشافی و معدنی در کشور یقین دارد که لازمه بالفعل کردن آن، اکتشاف هدفمند و پیشرفته در این حوزه است.

تازهی با اشاره به این که این موضوع باتوجه به وجود ذخایر بزرگ معدنی در کشورهای همسایه و نحوه مواجهه آنها با استفاده درست از منابعشان به خوبی نمایان است، اضافه کرد: ایران از لحاظ سرزمینی، تنوع خاستگاه های زمین شناسی و وجود ذخایر معدنی موقعیت منحصر به فردی در منطقه دارد که تا کنون از دید تصمیم سازان و برنامه ریزان مغفول مانده که با توجه مناسب و صرف منابع هدفمند می توان تحول بزرگی در این حوزه رقم زد.

وی ضمن اشاره به مطالعات انجام شده در مورد نقش چرخه معدنکاری در فراوری ناخالص ملی کشورها و مقایسه آن با کشورمان، توضیح داد: در مقایسه با 191 بیلیون دلار فراوری ناخالص ملی سال 2020 میلادی، نقش معدن دراین پارامتر چیزی در حدود 0.8 درصد است که باتوجه به پتانسیل های طبیعی موجود و ظرفیت های بالقوه عدد قابل قبولی نبوده و انتظار بیشتری از آن داریم.