مدلسازی اطلاعات ساختمان (BIM): سوپراستار صنعت ساخت وساز - مجله کوروش بزرگ

جهت دریافت خدمات مهندسی ساختمانی با مشاور ساخت در ارتباط باشید. هر گونه خدمات طراحی و اجرای ساخت، بازسازی، معماری، محوطه سازی و خرید مصالح ساختمانی را از ما بخواهید.

مدلسازی اطلاعات ساختمان فرآیندی است که فراوری و مدیریت اطلاعات فیزیکی و عملکردی یک پروژه را در بر می گیرد. خروجی فرآیند همان چیزی است که به آن به عنوان BIM یا مدل های اطلاعات ساختمان گفته می گردد. این مدلسازی در نهایت پرونده های دیجیتالی هستند که همه جنبه های پروژه را توصیف می نمایند و از تصمیم گیری در طول یک چرخه پروژه پشتیبانی می نمایند؛ با ویکی ساختمون همراه باشید.

مدلسازی اطلاعات ساختمان چیست؟

مدل سازی اطلاعات ساختمان یک روش دیجیتالی است که از مدل های 3D به عنوان پایه ای برای برنامه ریزی، طراحی، ساخت، مدیریت و اجرای پروژه ها استفاده می نماید. مدل های سه بعدی فقط حاوی اطلاعات گرافیکی نیستند، آن ها این امکان را برای اتصال به هر مؤلفه ساختمان مانند نوع مصالح، داده های عملکردی و هزینه، در اختیار افراد قرار می دهد. مدسازی اطلاعات می تواند در بین کل تیم پروژه به اشتراک گذاشته گردد. نه فقط برای ساختمان ها، پل ها، جاده ها، مدلسازی می تواند برای هر نوع پروژه ساختمانی قابل استفاده باشد.

بیشتر بخوانید: معرفی مدلسازی اطلاعات ساختمان (BIM)

چرا از BIM در صنعت ساختمان استفاده می گردد؟

به طور معمول، ساخت پروژه یک فرآیند تکه تکه شده است، نقشه ها، اسناد، برنامه ها، گزارش ها و کلیه معینات در قالب های مختلف ارائه می شوند. به اشتراک گذاشتن اطلاعات بین رشته های مختلف کاری و شرکت های گوناگون سخت است و اغلب منجر به از بین رفتن یا بازآفرینی داده ها میگردد. مدلسازی اطلاعات ساختمان با اطمینان از اینکه همه افرادی که در حال کار بر روی پروژه هستند، بتوانند به بروزترین اطلاعات دسترسی پیدا نمایند.

با استفاده از این رویکرد باز و مشارکتی، می توان برخوردها، خطاها و ناسازگاری ها را زود تشخیص داد و در مرحله طراحی اصلاح کرد. در نتیجه، زمان و هزینه قابل توجهی در مرحله ساخت صرفه جویی می گردد. همچنین، ارتباطات بین تیم های پروژه ساده تر و کارآمدتر است، زیرا هر کس به جدیدترین اطلاعات دسترسی دارد. نتیجه کلی کار با BIM، تجربه یک پروژه با کیفیت بالا است.

بیشتر بخوانید: تکنولوژی VR در مدلسازی اطلاعات ساختمان (BIM) چگونه پیاده سازی می گردد؟

عملکرد مدلسازی اطلاعات ساختمان چگونه است؟

هر حرفه زبان خاص خود را دارد، پزشکان زبان آناتومیکی بدن را می شناسند، وکلا، زبان حقوق و قانون را درک می نمایند، اما زبان یک معمار بر طبق اصول زیباشناسی، متریال ساختمان و مقدار بودجه است. بنابراین، یک معمار چگونه با کامپیوتر ارتباط برقرار می نماید، کامپیوتر تنها در نهایت 1 و 0 را می فهمد!.

نرم افزار BIM، مانند Revit، با زبان معماران صحبت می نماید؛ درها، پنجره ها، دیوارها و هر بخش از بنا، با استفاده از این برنامه کاری واقعاً باورنکردنی انجام می دهد. مدلسازی اطلاعات هر یک از این نهادها را در آنچه پایگاه داده نامیده می گردد، طبقه بندی و سازماندهی می نماید. این نرم افزار با نگه داشتن از این قطعات مختلف مانند یک داور غیبی، اطمینان می دهد که هر عنصر در محلی می باشد که قرار است باشد.

مدلسازی اطلاعات ساختمان به وسیله ایجاد یک پایگاه داده که سازگار با IFC است، کار می نماید. IFC به Industry Foundation Class اطلاق می گردد و یک سیستم غیر اختصاصی برای ارجاع اطلاعات مربوط به صنعت ساختمان است. از آنجا که این سیستم خنثی است و توسط هیچ فروشنده یا مجموعه ای از فروشندگان کنترل نمی گردد. مدل سازی اطلاعات این امکان را فراهم می آورد که بستر مبتنی بر IFC بتوان با طیف وسیعی از نرم افزارها و شرکت های مختلف سازگار باشد.

ابزارهای طراحی BIM امکان استخراج نماهای مختلف از مدل را برای فراوری نقشه ها فراهم می آورد. همچنین اشیا به عنوان پارامترها و روابط با سایر اشیا تعریف می شوند، به گونه ای که در صورت ایجاد تغییر در یک موضوع مرتبط، موارد وابسته یا مجاور به طور اتوماتیک تغییر یا تنظیم می شوند. هر عنصر از یک مدل ساختمانی می تواند ویژگی هایی را به خود اختصاص دهد تا به طور اتوماتیک آن ها را انتخاب و سفارش دهند، جایی که تخمین هزینه ها و ردیابی و سفارش مصالح ارائه می شوند.

کاربردهای مدلسازی اطلاعات ساختمان

یک مدل اطلاعات ساختمان می تواند برای اهداف زیر استفاده گردد:

• طراحی نقشه: تهیه نقشه ها برای سیستم های مختلف ساختمان سازی آسان است. به عنوان مثال، پس از اتمام مدل، نقشه های هر قسمت ساختمان می توانند به سرعت تهیه شوند.
• آنالیز کد: ادارات آتش نشانی و سایر مسئولان ممکن است از این مدل ها برای آنالیز پروژه های ساختمانی خود استفاده نمایند.
• تخمین هزینه: نرم افزار BIM دارای ویژگی های برآورد هزینه است. در صورت ایجاد هرگونه تغییر در مدل، مقادیر مواد به طور اتوماتیک استخراج و به روز می شوند.
• توالی ساخت وساز: یک مدل اطلاعات ساختمان می تواند به طور مؤثری برای هماهنگی برنامه های مرتب سازی، ساخت و تحویل مواد برای کلیه اجزای ساختمان استفاده گردد.
• درگیری، تداخل و تشخیص برخورد: از آنجا که مدل های اطلاعات ساختمان برای مقیاس در فضای سه بعدی ایجاد می شوند، همه سیستم های اصلی می توانند فوراً و به طور اتوماتیک برای مداخلات آنالیز شوند. به عنوان مثال، این فرآیند می تواند تأیید کند که لوله کشی با تیرهای فلزی تلاقی دارد یا خیر.
• مدیریت تسهیلات: دپارتمان های مدیریت تأسیسات می توانند از این BIM برای نوسازی، برنامه ریزی فضا و عملیات نگهداری استفاده نمایند.

فواید مدل سازی اطلاعات ساختمان

مزیت اصلی یک مدل اطلاعات ساختمان، نمایش دقیق هندسی آن در قسمت های یک ساختمان در یک محیط داده یکپارچه است. سایر فواید به توضیح زیر هستند:

• فرآیندهای سریع تر و مؤثرتر: اطلاعات با سهولت بیشتری به اشتراک گذاشته می شوند و می توانند با ارزش افزوده و مجدداً استفاده شوند.
• طراحی بهتر: طرح های پیشنهادی ساختمان می توانند به صورت دقیق مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرندو شبیه ساز ی ها به سرعت انجام گردد و راهکار های پیشرفته و خلاقانه ای را ممکن سازد.
• کنترل هزینه های کلی و داده های زیست محیطی: عملکرد محیطی قابل پیش بینی تر است و هزینه های چرخه عمر بهتر درک می گردد.
• کیفیت بهتر فراوری: خروجی اسناد انعطاف پذیر بوده و علمرد اتوماسیون به حداکثر می رسد.
• خدمات بهتر مشتری: پیشنهادات به وسیله تجسم دقیق درک می شوند.
• داده های چرخه عمر: در مدیریت پروژه می توان از ملزومات، طراحی، ساخت و اطلاعات عملیاتی استفاده کرد.

مزایای مدل سازی اطلاعات ساختمان به طور خلاصه شامل موارد زیر هستند:

• حداکثر 40 درصد از تغییر بدون محدودیت
• دقت تخمین هزینه در سه درصد نسبت به تخمین های سنتی
• 80 درصد کاهش زمان برای فراوری برآورد هزینه
• پس انداز حداکثر 10 درصد از ارزش قرارداد به وسیله تشخیص درگیری و کاهش هفت درصد در زمان پروژه

مدل سازی اطلات ساختمان چه خطرات و ریسک هایی دارد؟

خطرات BIM را می توان به دو دسته گسترده حقوقی (یا قراردادی) و فنی تقسیم کرد. اولین خطر عدم معین مالکیت داده های مدلسازی اطلاعات ساختمان و لزوم محافظت به وسیله قوانین حق چاپ و سایر کانال های قانونی است.

به عنوان مثال، اگر مالک در حال پرداخت هزینه برای طراحی است، ممکن است مالک حق مالکیت آن را داشته باشد، اما اگر اعضای تیم اطلاعات اختصاصی را برای استفاده در پروژه ارائه دهند، باید اطلاعات اختصاصی آن ها نیز محافظت گردد. بنابراین، هیچ پاسخ ساده ای برای سؤال در خصوص مالکیت داده ها وجود ندارد!.

در خصوص دوم، مفهوم یکپارچه BIM سطح مسئولیت را چنان محو می نماید که محتمل است خطر و مسئولیت افزایش یابد. سناریویی را در نظر بگیرید که در آن مالک پرونده های ساختمان، از یک خطا در طراحی استفاده می نماید.

معمارها، مهندسین و سایر همکاران در فرآیند مدلسازی اطلاعات ساختمان، در کوشش هستند تا معین نمایند چه کسی مسئولیت طرح را بر عهده داشته است. با افزودن ابعاد هزینه بر روی مدل اطلاعات ساختمان، مسئولیت رابط فناوری مناسب در بین برنامه های مختلف به یک موضوع مهم تبدیل می گردد.

یکی از موثرترین راه های مقابله با این خطرات، داشتن قراردادهای مشترک و یکپارچه تحویل پروژه است که در آن خطرات استفاده از BIM به همراه پاداش در بین شرکت نمایندگان پروژه به اشتراک گذاشته می گردد.

کلام آخر

مدلسازی اطلاعات ساختمان به عنوان روشی ابتکاری برای طراحی و مدیریت واقعی پروژ ه ها در توسعه است. پیش بینی عملکرد و بهره برداری از ساختمان با اتخاذ BIM بسیار بهبود یافته است. با افزایش سرعت استفاده از این سیستم، همکاری در تیم ها منجر به بهبود سودآوری، کاهش هزینه ها، مدیریت بهتر زمان و بهبود روابط مشتری می گردد. در عین حال، تیم هایی که BIM را پیاده سازی می نمایند باید در خصوص مسائل قانونی که شامل مالکیت داده ها و مسائل مربوط به ریسک است، بسیار مراقب باشند. چنین موضوعاتی باید در اسناد قرارداد مطرح شوند.