عوارض جانبی بیهوشی عمومی که لازم است بدانید - مجله کوروش بزرگ

در بیهوشی عمومی مسکن از طریق داروهای استنشاقی یا وریدی وارد بدن می گردد. غیر از بیهوشی عمومی، دو نوع دیگر از بیهوشی وجود دارد: بیهوشی منطقه ای (بی حس کردن تنها یک بخش بدن، معمولاً پایین تر از کمر) و بیهوشی موضعی (بی حس کردن یک محل کوچک).

قبل از اعمال بیهوشی عمومی متخصص بیهوشی با بیمار صحبت می کند تا سوابق بیماری، داروهای مصرفی تجویزی و غیر تجویزی بیمار از جمله مکمل ها، حساسیت های احتمالی و همچنین سوابق بیهوشی قبلی را جمع آوری کند.

متخصص بیهوشی با کمک این اطلاعات مناسب ترین دارو را که بعد از جراحی کمترین عوارض جانبی را به وجود می آورد، انتخاب می کند.

به دلیل تأثیراتی که بیهوشی عمومی بر روی کل بدن می گذارد، ممکن است بیمار یک سری عوارض جانبی را تجربه کند که بیشتر آن ها به شرایط شخصی و نوع جراحی بستگی دارد.

بیشتر عوارض جانبی ناشی از بیهوشی عمومی در عرض 24 ساعت از بین می فرایند، با این حال بیهوشی عمیق ممکن است باعث بروز عوارض جانبی نامحسوس، اما بلندمدت گردد.

1- حالت تهوع و استفراغ

حالت تهوع و استفراغ یکی از رایج ترین عوارض جانبی بیهوشی عمومی است.

این حالت تهوع ممکن است طی 24 ساعت پس از عمل رخ دهد و برای چند روز ادامه داشته باشد. این حالت ممکن است از طریق عواملی از جمله دارو، حرکت یا نوع جراحی تحریک گردد. در کل زنان، غیر سیگاری ها و افرادی که سابقه بیماری حرکت دارند، بیشتر در معرض این عوارض جانبی هستند.

2- حس سرما و لرزش

این حس سرما و لرزش که در پزشکی هیپوترمیا نامیده می گردد، یکی دیگر از عوارض جانبی است که بیماران پس از بازیابی هوشکمک خود پس از جراحی تجربه می کنند. این حالت لرز می تواند تجربه ناخوشایندی را برای بیمار ایجاد کند. دلیل اصلی آن بی حس کننده هایی است که سیستم تنظیم دمای بدن را تحت تأثیر قرار می دهند. در عین حال گشاد شدن شاهرگ های پوستی می تواند از عوامل ایجاد این مشکل باشد.

این عارضه جانبی در مردان بیشتر از زنان مشاهده می گردد. همچنین در جراحی های طولانی تر احتمال بروز این عارضه جانبی بیشتر است.

3- گلودرد

گلودرد یکی دیگر از عوارض جانبی بیهوشی عمومی است. علاوه بر گلودرد، گرفتگی خفیف صدا و خشکی گلو بعد از جراحی مشاهده می شوند. لوله ای که در حین عمل جراحی جهت کمک به تنفس استفاده می گردد، پس از خروج منجر به گلودرد می گردد. گلودرد و گرفتگی صدا ممکن است چند ساعت تا چند روز پس از جراحی ادامه داشته باشد.

4- سردرد

سردرد، سرگیجه و خواب آلودگی بعد از بیهوشی عمومی یا منطقه ای عادی است. این عارضه جانبی معمولاً در بیهوشی های نخاعی و اپیرودال که برای جراحی های سزارین، پیوند ران یا جراحی مثانه که پایین تنه در آن ها دخیل است، مشاهده می گردد. از آنجا که تزریق در کمر صورت می گیرد، ممکن است باعث نشت مایع نخاعی از سوراخ تزریق گردد. از دست رفتن مایع نخاعی منجر به کاهش فشار در مایع مغز و نخاع مرکزی شده و باعث ایجاد سردرد نخاعی می گردد. این نوع سردرد معمولاً بین 12 تا 24 ساعت پس از جراحی شروع می گردد. این نوع سردرد به هنگام برخاستن بدتر می گردد؛ چراکه فشار اطراف مغز افزایش می یابد.

5- گیجی و زوال شناختی

زمانی که فرد از بیهوشی عمومی کم کم بیدار می گردد، ممکن است یا گیج یا سردرگم باشد یا نتواند درست فکر کند. این امر عادی است و ممکن است تا چند روز ادامه داشته باشد. این عارضه در افراد مسن برای چند روز یا چند هفته ادامه پیدا می کند.

6- درد عضلانی

درد عضلانی یکی دیگر از عوارض جانبی رایج در بیهوشی های عمومی است. داروهایی که جهت شل سازی عضلات به منظور ورود لوله تنفس به کار گرفته می شوند، منجر به بروز درد در عضلات می شوند. همچنین شخص ممکن است در نواحی گردن، شانه ها، کمر و قفسه سینه به دلیل خوابیدن طولانی مدت در اتاق عمل درد داشته باشد. این گونه دردها در روز اول پس از عمل مشاهده می شوند و دو تا سه روز ادامه دارند. خوشبختانه این دردها به بدون نیاز به هیچ گونه درمانی برطرف می گردند.

7- آسیب دندان

یکی دیگر از عوارض جانبی بیهوشی عمومی آسیب به دندان ها یا دهان است که بسیار نادر است. درصد کمی از افراد ممکن است برش های کوچکی در لب یا زبان را تجربه کنند که ناشی از به کارگیری لوله تنفس است. در برخی افراد نیز به دندان ها آسیب می رسد، مخصوصاً دندان های جلو و بالا.

عوارض جدی

در برخی موارد نادر بیهوشی عمومی ممکن است منجر به بروز عوارض جدی تر گردد. از این موارد می توان به هذیان گویی، اختلال عملکرد شناختی مغز، آسیب مغزی، حمله قلبی، سکته و هایپرترمی وخیم اشاره کرد.