رشد فراتر از انتظار اقتصاد چین در سال 2020 - مجله کوروش بزرگ

بر اساس گزارش رسمی اداره ملی آمار چین که امروز دوشنبه 18 ژانویه (29 دی) منتشر شده است، اقتصاد چین در سه ماهه سرانجامی سال 2020 به لطف بهبود قابل توجه فراوریات صنعتی، نسبت به دوره مشابه سال قبل از آن 6.5 درصد رشد داشته است. این در حالی است که اقتصاددانانی که در نظرسنجی اخیر بلومبرگ شرکت داشتند، نرخ رشد اقتصادی چین در سه ماهه سرانجامی و کل سال 2020 را به ترتیب 6.2 و 2.1 درصد پیش بینی نموده بودند.

ریموند یئونگ، اقتصاددان ارشد حوزه چین در گروه بانکداری استرالیا و نیوزیلند (ZNZ)، پس از منتشر شدن آمار رسمی رشد اقتصادی چین در سال 2020 در مصاحبه ای گفت: عملکرد اقتصاد چین چیزی فراتر از بازگشت به جهت رشد بوده است. این بازگشت قوی بدین معناست که مقامات چین می توانند در سال 2021 به جای اتخاذ محرک های اقتصادی، اصلاحات ساختاری را در اولویت قرار دهند.

بهبود Vشکل اقتصاد چین مرهون کنترل موفقیت آمیز همه گیری کرونا در این کشور و همچنین اتخاذ محرک های اقتصادی و پولی -که باعث تقویت سرمایه گذاری در املاک و مستغلات و زیرساخت ها شد- بوده است. تقاضای خارجی برای تجهیزات پزشکی و تجهیزات دورکاری نیز به این بهبود فراتر از انتظار یاری نموده است. لازم به ذکر است صادرات چین در سال 2020 نسبت به سال قبل از آن 3.6 درصد افزایش نشان می دهد.

کوی لی، مدیر بخش تحقیقات اقتصاد کلان هلدینگ بین المللی CCB هنگ کنگ، در مصاحبه با شبکه بلومبرگ در مورد عملکرد فوق العاده اقتصاد چین در سه ماهه سرانجامی سال 2020 گفت: آمارهای این دوره سه ماهه واقعاً نشان داد که اقتصاد چین سال 2020 را با قدرت به سرانجام رسانده و بخش فراوری نیز در شرایط خوبی به سر می برد.

واحد تحقیقات اقتصادی بلومبرگ چه می گوید؟

دومین اقتصاد عظیم دنیا سال 2020 را با یک سقوط تاریخی شروع کرد، چرا که شیوع ویروس کرونا و مقررات محدودنماینده برای مهار آن باعث توقف بخش زیادی از فعالیت های اقتصادی در این کشور شد. اما در نهایت، چین توانست سال 2020 را نیز با رشد اقتصادی مثبت به سرانجام برساند.

درست است که نرخ رشد اقتصادی چین در سال 2020 پایین ترین میزان آن در چهار دهه اخیر بوده است، اما با توجه به فراوری ناخالص دنیا در سال 2020 بر اساس آمارهای بانک دنیای سهم اقتصاد چین از اقتصاد دنیای با سرعتی بی سابقه افزایش یافته است. هلدینگ ژاپنی نومورا با استناد به گزارش های صندوق بین المللی پول پیش بینی نموده است که اقتصاد چین در سال 2028 یعنی دو سال زودتر از پیش بینی های قبلی، اقتصاد آمریکا را پشت سر خواهد گذاشت و به عظیمترین اقتصادی دنیا (بر مبنای فراوری ناخالص داخلی اسمی) بدل خواهد شد.

انتظار می رود که اقتصاد چین در امسال میلادی 8.2 درصد رشد داشته باشد؛ رقمی که به میزان قابل توجهی بالاتر از رقبای دنیای این کشور است. البته رشد اقتصادی چین در امسال میلادی بستگی به این خواهد داشت که این کشور بتواند موج جدید شیوع ویروس کرونا را مهار کند و سیاست هایی را در پیش بگیرد که بار مصرف از دولت های محلی و شرکت های عظیم دولتی به مصرف نمایندگان و کسب وکارهای خصوصی منتقل گردد.

دولت چین اخیراً به دلیل شیوع اندک ویروس کرونا در شمال این کشور اقدام به برقراری محدودیت سفر به چندین شهر این منطقه نموده و در مرکز استان هبئی (شهر شیجیاژوانگ) که بیش از 11 میلیون نفر جمعیت دارد، مقررات منع آمد و شد برقرار نموده است.

اقتصاد چین در ماه های سرانجامی سال 2020 شتاب بیشتری گرفت و در نهایت سال 2020 را قدرتمندانه به سرانجام رساند؛ اما چالش هایی که اقتصاد چین در ابتدای سال 2021 با آنها روبرو شده است می توانند مانعی برای رشد آن باشند. آمارهای ماه دسامبر نشان می دهند که شکاف میان تقاضا و عرضه بار دیگر باز شده و این مسئله احتمالاً بازتابی از تأثیرات شیوع مجدد ویروس کرونا بر شاخص های مصرف در چین است.

بو ژوانگ، اقتصاددان ارشد حوزه چین در مؤسسه تحقیقات اقتصادی تی اس لومبارد، در این خصوص می گوید: اختلاف بسیار عظیمی بین فراوری و مصرف در چین وجود دارد. از آنجا که نرخ رشد دستمزدها هنوز به سطح قبل از همه گیری کرونا بازنگشته است، من چندان به بهبود تقاضای داخلی در چین خوش بین نیستم. مخارج دولت نیز در امسال میلادی رشد ضعیف تری در مقایسه با سال گذشته خواهد داشت، چرا که به مقامات محلی گفته شده است که کمربندهایشان را تنگ تر ببندند.

رشد اقتصادی مبتنی بر سرمایه گذاری و صادرات در سال 2020 باعث تشدید عدم توازن میان فراوری و مصرف در اقتصاد چین شده است. بر اساس گزارش های اداره ملی آمار چین، در سال 2020 مصرف سرانه در چین 4 درصد نسبت به سال 2019 کاهش یافته است؛ در حالی که سرمایه گذاری در دارایی های ثابت از جمله املاک و مستغلات و زیرساخت ها 2.9 درصد رشد داشته است. فراوریات صنعتی چین نیز در سال 2020 افزایش داشته و به عنوان مثال فراوری فولاد خام در این کشور طی سال 2020 از مرز یک میلیارد تن عبور نموده و یک رکود تاریخی را به ثبت رسانده است.

نینگ جیژه، رئیس اداره ملی آمار چین، پس از رونمایی از آمار رشد اقتصادی این کشور در یک نشست خبری اظهار داشت: فضای نسبتاً زیادی برای افزایش سهم مصرف نهایی از رشد اقتصادی کشور وجود دارد. برای سال 2021 ضروری است که توانایی مصرف شهفرایندان بهبود یابد، سیاست ها و فضای مصرف تقویت گردد و محرک های بیشتری برای افزایش مصرف در نظر گرفته گردد.

روابط پرتنش چین با آمریکا نیز می تواند بر چشم انداز اقتصادی این کشور تأثیر بگذارد. دونالد ترامپ در آخرین روزهای حضورش در کاخ سفید تحریم ها و محدودیت ها علیه کسب وکارهای چینی را شدت بخشیده است تا رجحان چین در صنایع پیشرفته را کنترل کند. هنوز تعیین نیست که آیا دولت بایدن این محدودیت ها را حفظ خواهد نمود و یا آنها را بر خواهد داشت.

محرک های اقتصادی و پولی دولت و بانک مرکزی چین برای حمایت از اقتصاد این کشور در بحبوحه همه گیری کرونا باعث افزایش چشمگیر بدهی های چین شده و اکنون مقامات این کشور سعی دارند فرایند رشد بدهی ها را متوقف نمایند. اعضای ارشد حزب کمونیست در نشست ماه دسامبر برای تعیین کردن اهداف اقتصادی سال 2020 پیغام هایی مبنی بر اینکه محرک های پولی و اقتصادی به تدریج کاهش خواهند یافت اما از کاهش ناگهانی محرک ها اجتناب خواهد شد را مخابره کردند.

به گفته هوزه سانگ، پژوهشگر حوزه اقتصاد چین در اندیشکده پالسون، معتقد است که کاهش محرک های اقتصادی در ماه های آینده باعث افت سرمایه گذاری در چین خواهد شد.